Trong thời gian gần đây, ứng dụng nhắn tin Telegram đã trở thành tâm điểm chú ý tại Việt Nam do bị lợi dụng cho các hoạt động vi phạm pháp luật. Theo thông tin từ Cục Viễn thông - Bộ Khoa học và Công nghệ, Telegram đã không tuân thủ các quy định pháp luật khi cung cấp dịch vụ xuyên biên giới cho người sử dụng Việt Nam. Cụ thể, ứng dụng này không thực hiện kiểm tra, giám sát, loại bỏ hoặc ngăn chặn thông tin vi phạm pháp luật khi có yêu cầu từ cơ quan có thẩm quyền. Điều này đã dẫn đến việc Cục Viễn thông yêu cầu các nhà mạng di động chặn hoạt động của ứng dụng Telegram tại Việt Nam.
Theo thông tin từ các đơn vị chức năng Bộ Công an, có tới 68% kênh, nhóm trên Telegram tại Việt Nam chứa nội dung xấu độc. Nhiều hội, nhóm trong số này có hàng chục nghìn thành viên, do các đối tượng chống đối, phản động tạo lập và tán phát tài liệu chống phá. Ngoài ra, thời gian qua đã xảy ra nhiều vụ lừa đảo trên Telegram với tổng số tiền hơn 1.000 tỷ đồng, hơn 13.000 nạn nhân được ghi nhận, và 23 triệu người dân bị rao bán dữ liệu. Thậm chí, có trường hợp nghi vấn liên quan đến khủng bố.
Việc lợi dụng hoạt động viễn thông để thực hiện hành vi chống phá, xâm phạm an ninh quốc gia, trật tự xã hội là hành vi bị nghiêm cấm theo Điều 9, Luật Viễn thông. Do đó, các doanh nghiệp viễn thông có nghĩa vụ thực hiện các biện pháp ngăn chặn dịch vụ vi phạm. Ngoài ra, theo Nghị định 147/2024 của Chính phủ về quản lý Internet, Telegram phải tuân thủ các quy định pháp luật khi cung cấp dịch vụ xuyên biên giới cho người sử dụng Việt Nam. Trong trường hợp không hợp tác, cơ quan chức năng có thẩm quyền xử lý và triển khai các biện pháp kỹ thuật để ngăn chặn hành vi vi phạm.
Trên thế giới, Telegram bị Tổ chức Cảnh sát Quốc tế (Interpol) đánh giá là "kém hợp tác nhất" với các cơ quan chức năng. Ứng dụng này đã bị hạn chế hoặc yêu cầu chặn tại nhiều quốc gia do các vi phạm pháp luật ở nước sở tại. Hiện có ít nhất 8 nước, bao gồm Tây Ban Nha, Pakistan, Na Uy, Trung Quốc, Ấn Độ, Brazil, Thái Lan và Indonesia, đã có động thái hạn chế hoặc ngăn chặn Telegram vì thiếu hợp tác từ phía ứng dụng này. Ngay cả Nga, nơi Telegram được thành lập, cũng từng chặn ứng dụng vào năm 2018 do bị các tổ chức khủng bố sử dụng để liên lạc với nhau.
Sự thiếu kiểm soát và hợp tác từ phía Telegram đã tạo điều kiện cho các hoạt động phi pháp diễn ra một cách công khai trên nền tảng này. Từ việc mua bán dữ liệu cá nhân, tài khoản ngân hàng giả mạo, đến việc tổ chức các nhóm lừa đảo, phát tán thông tin xấu độc, tất cả đều diễn ra một cách dễ dàng trên Telegram. Điều này không chỉ gây thiệt hại về kinh tế cho người dân mà còn đe dọa đến an ninh quốc gia và trật tự xã hội.
Trước tình hình trên, Cục Viễn thông đã gửi văn bản đề nghị các doanh nghiệp viễn thông triển khai biện pháp ngăn chặn hoạt động của Telegram tại Việt Nam theo yêu cầu của cơ quan công an. Các nhà mạng được yêu cầu báo cáo kết quả cũng như giải pháp thực hiện bằng văn bản về Cục trước ngày 2/6. Đây là một bước đi mạnh mẽ nhằm bảo vệ an ninh mạng quốc gia và đảm bảo trật tự xã hội.
Việc chặn Telegram tại Việt Nam là một quyết định cần thiết trong bối cảnh ứng dụng này bị lạm dụng cho các hoạt động vi phạm pháp luật và thiếu hợp tác với cơ quan chức năng. Tuy nhiên, để đảm bảo hiệu quả, cần có sự phối hợp chặt chẽ giữa các cơ quan chức năng, doanh nghiệp viễn thông và người dân. Người dùng cần nâng cao nhận thức về an toàn thông tin, cẩn trọng khi sử dụng các ứng dụng nhắn tin và mạng xã hội, đồng thời báo cáo kịp thời các hành vi vi phạm để cơ quan chức năng có biện pháp xử lý.