Một phương pháp sàng lọc ung thư đột phá đã kết hợp trí tuệ nhân tạo (AI) với khứu giác nhạy bén của chó, đạt độ chính xác 94% trong việc phát hiện bốn loại ung thư khác nhau. Nghiên cứu này, được công bố trên tạp chí Scientific Reports, mở ra tiềm năng cho việc sử dụng chó huấn luyện và AI trong việc phát hiện sớm ung thư thông qua hơi thở của bệnh nhân.
Công ty SpotitEarly đã tiến hành nghiên cứu bằng cách huấn luyện một nhóm chó Labrador, bao gồm các chú chó tên Mars, Moon và Pluto, để ngửi mẫu hơi thở và nhận diện dấu hiệu của ung thư vú, phổi, đại trực tràng và tuyến tiền liệt. Chó từ lâu đã được biết đến với khả năng khứu giác vượt trội, có thể phát hiện các bệnh lý thông qua mùi hương mà con người không thể nhận ra. Tuy nhiên, việc giải mã chính xác tín hiệu từ chó là một thách thức đối với con người, và đây là lúc AI phát huy vai trò quan trọng.
Các nhà nghiên cứu đã phát triển một mô hình AI dựa trên công nghệ thị giác máy tính và học máy để phân tích hành vi của chó khi chúng đánh hơi các mẫu hơi thở. Khi chó ngồi xuống, điều đó biểu thị chúng đã phát hiện dấu hiệu ung thư. AI giúp giải mã tín hiệu này một cách chính xác hơn, giảm thiểu nguy cơ sai sót do con người diễn giải.
Để kiểm chứng hệ thống này, nhóm nghiên cứu đã hợp tác với các trung tâm y tế tại Israel, thu thập và phân tích gần 1.400 mẫu hơi thở từ những người tham gia. Trong số đó, 261 người đã được chẩn đoán mắc một trong bốn loại ung thư mà những chú chó đã được huấn luyện để phát hiện. Kết quả cho thấy, các chú chó, với sự hỗ trợ của AI, đã phát hiện chính xác 245 trường hợp dương tính với ung thư. Tỷ lệ dương tính giả rất thấp, chỉ có 60 trong số 1.048 mẫu âm tính bị nhận diện nhầm là có ung thư.
Điều đáng chú ý là phương pháp này có thể phát hiện ung thư ở cả giai đoạn sớm và muộn. Việc phát hiện sớm giúp tăng tỷ lệ sống sót của bệnh nhân và giảm chi phí điều trị so với khi bệnh đã tiến triển nặng.
Với kết quả đầy hứa hẹn này, SpotitEarly đang lên kế hoạch mở rộng nghiên cứu bằng một thử nghiệm lâm sàng quy mô lớn tại Hoa Kỳ, dự kiến công bố kết quả ban đầu vào năm 2026. Công ty cũng đang thử nghiệm với giống chó beagle, loài chó có thể hình nhỏ và dễ huấn luyện hơn so với Labrador, nhằm tiếp tục cải thiện phương pháp phát hiện ung thư.
Tuy nhiên, những chú chó Labrador đã tham gia nghiên cứu, bao gồm Mars, Moon và Pluto, vẫn đóng vai trò quan trọng trong các nghiên cứu tiếp theo. Chúng không chỉ là những cộng sự đáng tin cậy mà còn là những "thám tử y khoa" xuất sắc, góp phần vào công cuộc phát triển công nghệ chẩn đoán ung thư tiên tiến.
Assaf Rabinowicz, giám đốc công nghệ của SpotitEarly, chia sẻ: "Những chú chó này thật tuyệt vời. Chúng không chỉ đáng yêu mà còn làm việc rất tốt. Sự kết hợp giữa thiên nhiên và công nghệ đang mở ra một hướng đi mới trong việc phát hiện sớm ung thư, giúp cứu sống nhiều người hơn trong tương lai".
Phương pháp sàng lọc ung thư bằng cách kết hợp khứu giác của chó và AI không chỉ mang lại độ chính xác cao mà còn có tiềm năng thay đổi cách con người phát hiện ung thư trong những năm tới. Nếu các thử nghiệm lâm sàng tiếp theo thành công, đây có thể trở thành một giải pháp hiệu quả, dễ tiếp cận và ít xâm lấn hơn so với các phương pháp truyền thống.
Từ những "chú chó thám tử" đánh hơi ung thư đến trí tuệ nhân tạo, khoa học đang chứng minh rằng đôi khi, những giải pháp đổi mới có thể đến từ những nguồn không ngờ tới – ngay dưới đôi mũi thính nhạy của những người bạn bốn chân.